O projekcie
Celem projektu CARTOGRAPHIA CRACOVIANA jest prezentacja znanych i tych mniej znanych kartograficznych obrazów przestrzeni Krakowa z możliwością porównania treści dawnej mapy z aktualną wielkoskalową mapą topograficzną lub zdjęciem satelitarnym. Daje to możliwość identyfikacji wielowiekowych zmian jakie zaszły w przestrzeni Krakowa oraz badania rozwoju przestrzennego miasta i jego otoczenia. Dawne mapy są nieocenionym źródłem wiedzy o historii i rozwoju Krakowa. Pozwalają nam przenieść się w czasie i na nowo odkrywać zapomnianą już przestrzeń. Możemy na nich między innymi zobaczyć wsie i przedmieścia będące obecnie częścią miasta, dawne koryto Wisły oraz jej dopływy, średniowieczne mury obronne okalające miasto, szczegółowe plany bitew, obwodową galicyjską linię kolejową, pierścień austriackich fortów, okupację niemiecką i wiele innych ciekawych artefaktów.
Projekt CARTOGRAPHIA CRACOVIANA stanowi połączenie geoportalu z katalogiem dawnych map i planów ziemi krakowskiej. Geoportal stwarza możliwość przeglądania map w dużej rozdzielczości, pomiaru odległości, nakładania skalibrowanych dawnych map na inne warstwy tematyczne (Google Maps, Open Street Maps, UMP-pcPL, ortofotomapa) oraz wizualizację map z możliwością ustawienia stopnia ich przezroczystości. Udostępnia również usługę geolokalizacji czyli określenie położenia geograficznego użytkownika i naniesienia jej na przeglądaną mapę. Można więc wybrać się na wycieczkę w miasto i z wyświetloną na smartfonie lub tablecie dawną mapą odkrywać ślady przestrzeni dawnego Krakowa. Katalog map zawiera zaś szczegółową charakterystykę prezentowanych w geoportalu map, którą poprzedza krótki opis mapy, jej treści oraz tła historycznego. Charakterystyka każdej mapy sporządzona jest według jednolitego schematu:
- Tytuł mapy
- Rok wydania
- Autor
- Adres wydawniczy
- Rodzaj mapy
- Skala
- Orientacja
- Dokładność kartometryczna
- Język
- Technika wykonania
- Ramka
- Format (samej ramki mapy i całego arkusza)
- Bibliografia
- Źródło
- Numer katalogowy
Wszystkie wykorzystane w projekcie plany Krakowa oraz mapy jego okolic pochodzą z mojej kolekcji gromadzonej od wielu lat. Obecnie zbiór ten obejmuje sto kilkadziesiąt zabytków kartograficznych z okresu od końca XVI wieku do czasów zakończenia II wojny światowej. Do najcenniejszych z nich zaliczam mapę Polski Wacława Grodeckiego z 1579 r., mapę Polski i Śląska Gerarda Mercatora z 1607 r. oraz pierwsze w historii zobrazowanie kartograficzne Krakowa ukazujące oblężone miasto podczas potopu szwedzkiego autorstwa Eryka Jönson Dahlberga z 1655 r. oraz dwa plany Krakowa autorstwa Izydora Affaita z 1657 r.
Będę wdzięczny za przesyłanie wszelkich merytorycznych uwag, sugestii i spostrzeżeń.
Jakub Wojkowski
Adiunkt na Wydziale Inżynierii Środowiska i Geodezji, UR w Krakowie
CYTOWANIE:
Wojkowski J., 2019. CARTOGRAPHIA CRACOVIANA: Kraków i okolice na dawnych mapach — geoportal: dawnemapykrakowa.pl, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji .