1909, Kraków wg Podróżnika Polskiego

Plan pochodzi z przewodnika turystycznego zatytułowanego “Podróżnik Polski – Przewodnik po Europie“. Został wydany w 1909 r. przez Wydawnictwo Eugeniusza Starczewskiego we Lwowie. Opracowanie przewodnika zrodziła potrzeba, którą wymownie wyjaśnił w przedmowie wydawca:

“Dotychczas posiłkowaliśmy się przeważnie wydawnictwami niemieckiemi, na których czele stoją Baedekery. Wadą ich w stosunku do nas [Polaków], jest nie tyle obcy język (choć i pod tym także względem wielki już nam czas chyba otrząsnąć się ze stałej zależności od Niemców) – ile stanowisko niemieckich autorów tych przewodników […] Wzmianki o Słowianach odznaczają się zadziwiającą lakonicznością i, powiedzmy prawdę, lekceważeniem. […] Niemiec ze swoim przrwodnikiem [Baedekerem] w ręku, w każdej prawie miejscowości Europy znajdzie swoich, swoim daje zarobek, czuje się u siebie. Nas [Polaków] również wszędzie jest pełno – ale o sobie mało, prawie że nic nie wiemy. Co gorsza, dajemy zwykle zarobek obcym i nawet w Łodzi w Poznaniu nie zawsze wiemy, jak do swoich trafić. Tak nie powinno być. Jeżeli chcemy, by nas szanowano, szanujmy sami siebie. Podróżując po cudzych krajach, a tembardziej we własnych śmieciach, szukajmy przdewszystkiem swoich, nie bądźmy stale goścmi i klijentami obcych”.

Prezentowany plan nie jest autorskim opracowaniem lecz wierną kopią planu Krakowa sporządzonego przez Geographische Anstalt Wagner & Debes w Lipsku w 1893 r. na zlecenie niemieckiego wydawnictwa Karla Baedekera (Nr kat. 22). W porównaniu do oryginału nie zaznaczono na planie skali mapy oraz nie naniesiono siatki kwadratów, a sama litografia niestety cechuje się bardzo słabą jakością wykonania. Wartość tego planu stanowi za to całkowicie polskie nazewnictwo ulic, placów i dzielnic miasta.

CYTOWANIE:
Wojkowski J., 2020. CARTOGRAPHIA CRACOVIANA: Kraków i okolice na dawnych mapach — geoportal: dawnemapykrakowa.pl, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji .