1787, Plan Miasta Krakowa i Kazimierza z dzieła Kazimierza Józefa Turowskiego

Plan pochodzi z dzieła zatytułowanego “Klejnoty stołecznego miasta Krakowa albo kościoły i co w nich jest widzenia godnego i znacznego przez Piotra Hiacynta Pruszcza krótko opisane“. Autorem publikacji jest Kazimierz Józef Turowski, wydawca, redaktor, folklorysta i poeta, inicjator serii wydawniczej „Biblioteka Polska”. Załączony do publikacji plan miasta Krakowa i Kazimierza jest odrysem z wcześniejszego planu pochodzącego z dzieła Filipa Lichockiego “Dyaryusz przyiazdu Nayiaśnieyszego Stanisława Augusta Króla Polskiego szczęśliwie nam teraz panuiącego do Miasta Stołecznego Krakowa po widzeniu się z Jozefem II. Cesarzem Rzymsko-Niemieckim, y Katarzyną II Imperatorową Rossyiską. Na granicy państwa swoiego spisany …“ (Nr kat. 36). W porównaniu do oryginału niniejszy plan cechuje się bardzo starannie wykonaną grafiką. Treść planu, głównie w obrębie Rynku Głównego, została poprawiona i uzupełniona, a autorem tych zmian i wykonawcą grafiki był Żegota Pauli, krakowski historyk, bibliotekarz i krajoznawca.

Pod względem kartometrycznym, niniejszy plan oraz jego pierwowzór (Nr kat. 36), charakteryzuje się bardzo małą dokładnością. Ma on jednak duże znaczenie historyczne jako jeden z pierwszych planów Krakowa pełniących rolę przewodnika, szczególnie po obiektach sakralnych.

Na planie zauważyć możemy wiele obiektów, które zniknęły już z pejzażu Krakowa. Należą do nich średniowieczne mury obronne miasta Krakowa i Kazimierza wraz z bramami (S, T, U, W, X, Z, ZZ, ZZZ e, f, g, h, ) i basztami, na Rynku Głównym budynek Ratusza oraz mur cmentarny otaczający kościół Mariacki (25),  na Wawelu kościoły św. Michała (2) i św. Jerzego (3), w miejscu dzisiejszego pl. Szczepańskiego kościoły św. Macieja (12) i św. Szczepana (11), oraz w różnych innych częściach miasta kościoły: św. Marii Magdaleny (5), Wszystkich Świętych (7), Ducha Świętego (20), św. Rocha (22), św. Scholastyki (23), św. Jakuba Apostoła (45), św. Sebastiana (48), folwarki Dajwór i Augustiański, a także koryto Małej Wisły biegnącej wzdłuż obecnej ul. Dietla i Al. Daszyńskiego oraz przewieszony nad nią most (b).

CYTOWANIE:
Wojkowski J., 2020. CARTOGRAPHIA CRACOVIANA: Kraków i okolice na dawnych mapach — geoportal: dawnemapykrakowa.pl, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji .