1947, Szczegółowy plan Krakowa z przyległymi gminami

Plan przedstawia obszar Krakowa wraz z przyległymi gminami dwa lata po zakończeniu II wojny światowej. Jest on jednym z pierwszych wydań planów powojennego Krakowa. Został sporządzony jako załącznik do książki „Poznaj Kraków” Dr W. J. Dobrowolskiego w oparciu o wcześniejsze mapy geodezyjne. Jego bezpośrednim pierwowzorem była okupacyjna mapa Krakowa z 1944 r. (Nr kat. 9)  W treści mapy zaznaczono obrysy budynków z ich numeracją, granice parcel, zabytki i obiekty sakralne, tereny zielone, ulice, linie tramwajowe, dzielnice miasta oraz hydrografię. Na rewersie przedstawiono spis placów i ulic Krakowa.

Miasto szczęśliwie ominęły działania wojenne. Nie tylko zachowały się jego obiekty, ale powstały nowe takie jak osiedla mieszkaniowe w rejonie dzisiejszej ul. Królewskiej i ul. Czarnowiejskiej, Hala Targowa na Grzegórzkach, Zakłady Telpod na Zabłociu, okrężna linia kolejowa zachód – wschód, oraz odcinek obwodowej drogi od Ronda Matecznego do ul. Wielickiej. W roku 1947 postanowiono usunąć linię tramwajową z Rynku Głównego, przystąpiono również do likwidacji targowiska na Placu Szczepańskim, oraz otwarto Halę Sportową przy ul. Zwierzynieckiej.

Wieża ratuszowa na Rynku Głównym zaznaczona jest na planie w połączeniu z poaustriackim budynkiem odwachu. Faktycznie już go wtedy nie było gdyż rozebrano go w 1946 roku. Uwagę zwraca brak wrysowanej sieci kolejowej, tym bardziej że na planie zaznaczono linie tramwajowe. Inną nieścisłością jest pokazanie na planie mostów na Wiśle. Zostały one zniszczone przez wycofujących się z Krakowa Niemców wieczorem 18 stycznia 1945 r. Most Dębnicki został wysadzony w powietrze; a budowę nowego ukończono dopiero w 1951 r. Most powszechnie zwany III Mostem, łączący ul. Starowiślną z ul. Na Zjeździe, uległ 18 stycznia 1945 r. częściowemu zniszczeniu – wysadzono środkowe przęsło. Odbudowano go dopiero w 1948 r., a następnie został rozebrany i w jego miejscu postawiono w 1971 r. Most Powstańców Śląskich. Most im. T. Kościuszki (obecnie im J. Piłsudskiego), łączący ul. Krakowską z ul. Legionów (obecnie ul. Legionów Piłsudskiego), również został wysadzony w 1945 r., a obudowano go dopiero w 1948 r.

CYTOWANIE:
Wojkowski J., 2020. CARTOGRAPHIA CRACOVIANA: Kraków i okolice na dawnych mapach — geoportal: dawnemapykrakowa.pl, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji.